تدوین طرح درس برای تدریس آنلاین
مقدمه
با اینکه شباهت‌های بسیاری میان تدریس حضوری و تدریس آنلاین وجود دارد، تفاوت‌های بسیاری نیز وجود دارد. این موارد یکسانند: ساختار کلی آغاز، میانه و پایان درس، اصول تدریس خوب، اهمیت اهداف آموزشی و نیاز به توضیح. هرچند، نوع ارائه و تعاملات میان دانش‌آموزان متفاوت است و از همه مهم‌تر اینکه آموزش آنلاین برای همه دشوارتر است.
چطور شروع کنیم؟
تبدیل طرح درس کلاس‌های حضوری به کلاس‌های آنلاین بسیار دشوار است، در نتیجه بهتر است نوشتن طرح درس برای کلاس‌های آنلاین تان را از صفر شروع کنید. در ادامه فهرستی از مواردی برای شروع کار ارائه می‌شود.
آیا می‌دانید زبان آموزان در پایان هر درس یا در پایان یک دوره به چه اهدافی دست خواهند یافت؟
آیا می‌دانید مطالب جدید را چطور ارائه خواهید کرد؟ از چه ابزارهایی استفاده خواهید کرد؟ (پاورپوینت/ ویدئو/ تصویر/ فایل ورد/ کتاب درسی)
آیا تصمیم گرفته‌اید که زبان آموزان در طول درس با چه کسی، چه زمانی و چگونه تعامل داشته باشند؟
آیا می‌دانید که عملکرد زبان آموزان را در فعالیت‌های مختلف چگونه ارزیابی خواهید کرد؟
آیا می‌دانید از چه منابعی استفاده خواهید کرد؟ (منابعتان را در حداقل تعداد ممکن نگاه دارید.)
آیا درباره‌ی مدت زمان هر جلسه به نتیجه رسیده‌اید؟
آیا برای مواقعی که فناوری با مشکل مواجه می‌شود، برنامه‌ی جایگزینی دارید؟
اجرای یک جلسه‌ی آنلاین برای اولین بار ممکن است مانند زمانی باشد که برای اولین بار در زندگی‌تان تدریس کردید، در نتیجه به یاد داشته باشید که آن را ساده برگزار کنید و از منابع کمتری استفاده کنید.
همه چیز بستگی به برنامه‌ریزی‌تان دارد
به عنوان معلم، طرح درس و برنامه‌هایمان با بیشتر شدن تجربه‌مان، راحت‌تر و غریزی‌تر خواهد شد. ما در کلاس‌های حضوری، به طور طبیعی نسبت به زبان آموزان مان واکنش نشان می‌دهیم و از فرصت‌های یادگیری استفاده می‌کنیم، حتی اگر با این کار از طرح درس اولیه دور شویم. اما این کار در کلاس‌های آنلاین دشوارتر است. در نتیجه برنامه‌ریزی با جزئیات بسیار بااهمیت است. به یاد داشته باشید که کار نیکو کردن از پر کردن است.
مواردی که باید به یاد داشته باشید
در کلاس آنلاین، برای معلم زمان بیکاری وجود ندارد، پس حتما در طول روز برای خود زمانی برای استراحت در نظر بگیرید.
مطالب درسی‌تان را به اشتراک بگذارید. برنامه‌ریزی برای کلاس‌های آنلاین وقت بیشتری می‌گیرد، در نتیجه با سایر معلمان در ارتباط باشید تا منابع و ایده‌ها را با یکدیگر به اشتراک بگذارید. می‌توانید یک پوشه‌ی آنلاین اشتراکی برای خودتان و همکارانتان راه‌اندازی کنید.
از یادداشت‌های زیرِ اسلایدهای پاورپوینت برای افزودن یادداشت‌ها و نکات معلمان دیگر استفاده کنید تا سایر همکارانتان نیز آنها را ببینند.
ایده‌هایی برای تدریس
آغاز درس
یک اسلاید در ابتدای ارائه‌تان قرار دهید تا با آن ورود دانش‌آموزان به کلاس را خوشامد بگویید. دستورالعمل‌هایی را که برای آن جلسه نیاز دارند، در آن اسلاید بنویسید. یادداشتی برای یاداوری به زبان آموزان بنویسید درباره‌ی اینکه میکروفن و ویدئوی خود را پیش از شروع کلاس بررسی کنند. موضوع درس را نیز به آن اسلاید اضافه کنید.
یک فعالیت سرگرم‌کننده‌ی کوتاه انجام دهید – می‌توانید در این لینک ایده‌هایی پیدا کنید:
اهداف درس را روی صفحه، نمایش دهید.
با انجام فعالیتی کوتاه درباره‌ی موضوع درس زبان آموزان را وارد فضای درس کنید:
زبان آموزان آنچه را درباره‌ی موضوع درس از پیش می‌دانند روی یک برگه‌ی کاغذ می‌نویسند، سپس برگه را جلوی دوربین می‌گیرند یا ایده‌هایشان را بیان می‌کنند.
درباره‌ی موضوع درس رای‌گیری کنید یا کوییز برگزار کنید.
از کلمات به‌هم‌ریخته یا تصاویر ناواضح استفاده کنید تا حدس بزنند موضوع چیست.
یکی از حروف الفبا را به دانش‌آموزان بدهید – آنها باید تعدادی کلمه‌ی مرتبط با موضوع که با آن حرف شروع می‌شود، بنویسند.
زبان آموزان آنچه را در اطراف خود می‌بینند و به موضوع مرتبط است، نام می‌برند.
میانه‌ی درس
از یک اسلاید پاورپوینت/ تصویر/ ویدئو/ یک شي/ فعالیتی در کتاب درسی برای معرفی موضوع درس استفاده کنید. یک مزیت بزرگ کلاس‌های آنلاین این است که می‌توانید برای صفحه‌ی کارتان از پیش برنامه‌ریزی کنید. از اندازه‌ی قلم و رنگ برای نشان دادن بخش‌های مختلف بحث و علائم نگارشی و از اشکال متحرک برای نشان دادن نحوه‌ی سوالی کردن جمله‌ها، و همچنین از تصاویر استفاده کنید – همه‌ی این موارد به بهتر شدن یک جلسه‌ی آنلاین کمک می‌کنند. در ادامه چند ایده ارائه می‌گردد.
دستور زبان: موقعیتی بسازید که در آن از یک نکته‌ی دستوری استفاده می‌شود. از زبان آموزان بخواهید جملاتی بسازند و خودتان آنها را در آن موقعیت به کار ببرید. توضیحات را روی صفحه اضافه کنید یا از بولد کردن/ ایتالیک کردن برای توضیح دادن آن نکته‌ی دستوری استفاده کنید. از زبان آموزان بخواهید قوانین را حدس بزنند. زبان آموزان در فضای مجزا (breakout room) یا در گروه‌های انتخابی دو یا سه نفره آن نکته‌ی دستوری را در یک موقعیت به کار می‌برند.
مهارت خواندن: متنی را روی صفحه قرار دهید. مدت زمان را تعیین کنید. پس از آن، زبان آموزان تا هر جا که خوانده‌اند، علامت می‌زنند. زبان آموزان کلمات ناآشنا را روی صفحه علامت می‌زنند. زبان آموزان از فرهنگ لغات خود (آنلاین یا کاغذی) برای پیدا کردن لغات تازه استفاده می‌کنند. در فضای گفتگو/ فضای مجزا یا گروه‌های انتخابی درباره‌ی متن و لغات بحث کنید. از زبان آموزان سوالات مفهومی بپرسید.
مهارت شنیداری: ویدئویی را بدون صدا پخش کنید. زبان آموزان گفتگو را حدس می‌زنند. ویدئو را با صدا گوش کنید و بپرسید چه چیزهایی یکسان و چه چیزهایی متفاوت بود. برای پاسخ دادن به سوالات مفهومی، رای‌گیری یا کوییز برگزار کنید.
مهارت گفتاری: زبان آموزان با استفاده از انگشتان یا عروسک‌هایشان با میکروفن خاموش گفتگویی را اجرا می‌کنند، سپس گروه‌های دو نفره یا کوچک تعیین کنید تا مکالمه را در حضور دیگران انجام دهند.
مهارت نوشتاری: یک نوشته‌ی نمونه به زبان آموزان نشان دهید. نکات مهم را با اضافه کردن یادداشت‌هایی علامت‌گذاری کنید. مثال‌‌‌‌های متعدد بزنید. پس از آن زبان آموزان پیش‌نویس خود را درباره‌ی موضوع می‌نویسند. تشویقشان کنید از یکدیگر کمک بخواهند.
پایان درس
از تخته‌ی مشترک برای یک پایان‌بندی دسته‌جمعی استفاده کنید.
از فضای گفتگو برای نوشتن کلمات مورد علاقه یا جمله‌های تازه استفاده کنید.
زبان آموزان را تشویق کنید تا خلاصه‌ی درس را بیان کنند.
به لینک زیر سری بزنید تا نکاتی درباره‌ی بررسی پاسخ‌ها و بازخورد دادن بیابید.
کلاس‌های آنلاین: فهرستی از ایده‌ها:
به یاد داشته باشید که زبان آموزان با نیازهای متفاوت را در نظر داشته باشید. به مطلب زیر نگاهی بیندازید.
https://bit.ly/RTTInclusiveteaching
مسعود عااالی و خیلی خوب بود
کیانا مثل همیشه عالی
امیرحسین بسیار عالیست
حدادیان خیلی جالب بود
مهین روستا ممنون از مطلب عالی
سبزعلی بسیار مفید
رخشانی خیلی خیلی عالی
اسماعیل زاده بسیار آموزنده است .
سیما خزائی سلام . دوره مدرسین که برگزار می کنید شامل تدریس آنلاین هم میشه؟
مدیر سامانه با سلام، بله حتما شامل میشه